Şöyle hafif, kilkenny çakması yumuşak içimli bir red ale yapma fikriyle yola çıktım. 4.3 abv li, bir oturuşta 10 şişeyi gövdeye indirip kafayı fazla buldurmayan bir şey işte(!)
Ortaya şöyle bir şey çıktı;
Sonra düşündüm, bir oturuşta 10 tane içilirse 4 günde biter bu, nasılsa malt miktarı da az, ben malt ve şerbetçi otu miktarlarını 2 katına çıkarıp, mayşeleme ve kaynatmadaki su miktarını düşürerek 2 kovaya farklı mayalarla kurulum yapayım. Bu durumda programlardaki scale recipe tuşu bizim kurtarıcımız;
Tabii sonrasında bir işlemimiz daha var, evet totalde 40 litre ürün olacak ama bu sulandırılacak. O zaman bunu 30 litre kovaya alacakmış gibi düşünüp hesabı ona göre yapacağız ve her kovaya 5 er litre hazır su ilave edeceğiz.
Bu @BoBo taktiği bildiğin😀Bu kovaya su ekleme fikri benim hoşuma gitmeyen bir şey, evet seyreltirsin abv yi de tutturursun ama bu su kaynamaya girmeyeceği için ibu değeri farklılaşır, daha yoğun mayşede kaynayan şotu ile daha seyreltik mayşede kaynayan şotu farklı değerler verir, pişmiş aşa su katmak gibi, aynı miktarı daha fazla malt ve daha fazla yağmurlama suyuyla elde etmek gerekirse de ikiye bölerek kaynatmak daha mantıklı bence.
Aynı şey değil, kaynayan ve acılaşan bir şey var.
Suyu katınca renk ve abv düşüyor, hatta og - fg de. Sonuçta kiti de alıp su ile seyreltiyorsun. Bu öngörülebilir bir şey.
Hesaplayıcı ama gram ot kaynama hacmi ve süresi üzerinden hesap yapıyor. Durul’un dediği; 25gr ot 60dk kaynama OG1080de farklı ibu OG1040da farklı ibu verir.
Birebir tutamayacağı kesin, biz bugün telefonda konuştuğumuzda anlattım ve neyse forumda paylaşırım dedim. Sonuçta bu hesapsız su ekleme değil, 25 gr otun farklı gravitylerde farklı ibu vereceğini tahmin edebiliyorum. Farklı srm de de farklı ibu verir. 30 litrelik mayşede 29 ibu veren ş.otu 40 litrede 25 civarı çıkıyor. Bu 30 a çıkamaz, 20 ye de düşemez. Ibu ölçer cihazımız varsa ölçebiliriz belki ama o da olmayınca 1-2 ibuluk farkı gözardı etmek durumunda kalacağım, tabii sizler için sorun olmazsa
O farkı anlarız anlamayızdan ziyade reçete paylaşıyoruz ama yapılan o reçete olmuyor aslında tam olarak, belki ben biraz kuralcıyım yoksa yapılan hiçbir şey yanlış değil ve de olamaz, sadece tercih meselesi, ben yapmayı tercih etmem, ama gönderirsen muhtemelen bayıla bayıla içerim.
Hah, işte budur.
Kim nasıl tercih ediyorsa öyle yapar, ama hepinizin bildiği gibi bu IBU hesaplama işi fena halde tartışmalı. Genelde Tinseth en doğru algoritma olarak görülüyor ama, büyük abilerin neredeyse tamamı eski alışkanlıklarını terk etmeyip hala Rager kullanıyor. IBU (International Bittering Units) adı bile kafa karıştırıcı. Bu iki algoritma dışında zaten kullanılacak birşey yoksa ve her ikisi de aynı adla anılıyorsa International ne alaka? IBU kavramında temel alınan AA/ml bile iki kere iki dört kesinliğinden çok uzakken, referans alınabileceği tek yer belki
bu olabilir o kadar, ama IBU’nun algılanışı hesaba nasıl katılacak? Hayır, söz ettiğim öznel; kişinin damağına bağlı birşey değil. Guinness’i düşünün yeter. Kime 45 IBU gibi geliyor?
Bir de bu sulandırma işi var.
Üreticilerin ciddi bir bölümü “liquoring back” yapıyor. Hem de öyle 1/4 oranında filan değil çok daha fazla sulandırıyorlar şıralarını. Kullandıkları yöntem de sır değil: IBU hesaplarken, kaynatılan şıranın OG’sini; liquoring back sonrası elde edilecek şıranın ise miktarını kullanmak. Yani 100 lt 1.075 şıradan 150 lt 1.050 şıra elde edeceklerse, hesaplamayı 150 lt. 1.075 OG üzerinden yapmak.
Evet, şerbetçiotunun içine atıldığı şıranın yoğunluğu ve miktarı AA yararlanımını (utilization) etkiliyor ancak sonuçta IBU hesabı hiç de milimetrik birşey değil ve zaten tam ölçekli kaynatmalarda bile netliği tartışmalı.
Ama tabii @Durul 'un 7 gr maltı bile hesaba katan “Kılı kırk yarma” yaklaşımını da takdir etmiyor değilim.
ne diyeyim
)