Fermentasyonun gerçekleşip gerçekleşmediğini anlamanın yegâne yolu hidrometre kullanmaktır.
Hava kilidi, fermentasyonu devam eden mayşenin havayla temas etmesini olabildiğince engellemek amacıyla hazırlanmış bir aparattır. Her ne kadar hava kilidinde göreceğiniz hava akışı fermentasyonun başladığına işaret edecek olsa da, hava kilidinde herhangi bir aktivite olmaması fermentasyonun başlamadığını ya da fermentasyonla ilgili bir sıkıntı olduğunu göstermez.
Hava kilitlerinin iş görme prensibi son derece basittir ve içerisinde bulunan sıvı ve basınç farkları sayesinde dışarıdan fermentöre hava girişini engellerken, fermenterde devam eden fermentasyon sürecinde üretilen karbondioksidin çıkabilmesine imkân tanırlar.
Temel anlamda, en sık kullanılan iki çeşit hava kilidi vardır.
- İki parçadan meydana gelen hava kilitleri
- Üç parçalı hava kilitleri
Mayayı x gün önce attım ancak hava kilidinde herhangi bir hareket yok.
Öncelikle sakin olun. Fermentasyonun başlaması arkadaşlarınızın söylediğinden, bira yapım kılavuzlarında ya da web sitelerinde anlatılanlardan veya sizin umduğunuzdan daha uzun sürebilir ve hiç hava çıkışı gözlemleyemeden gerçekleşen fermentasyonlara da rastlanabilir.
Hava kilidinde herhangi bir aktivite olmaması, sadece kova içindeki basıncın dış basıncı yenebilecek düzeyde olmadığını gösterir.
Hidrometreniz olmamasına rağmen fermentasyonun başlayıp başlamadığına dair bazı ipuçlarını görmeye çalışabilirsiniz. Örneğin:
- Kovanızın kapağında hafif de olsa bir şişme var mı?
- Bir fener ya da kuvvetli bir ışık kaynağını kullanarak kovaya baktığınızda, şerbet / şıranın üst sınırında köpüklenme ya da çizgi şeklinde bir iz görebiliyor musunuz?
Bu göstergeler varsa, fermentasyonun başladığına kanaat getirebilirsiniz ancak bir kez daha tekrarlamakta yarar var, emin olmak için bir hidrometre sahibi olmalısınız.
Fermentasyonun başladığına emin olmak için hidrometre ile ölçüm yapmalısınız ama bunun için de acele etmeyin ve fermentasyonun gerçekleştiği ortamı kendi başına bırakıp bir çay doldurun kendinize.
Merak edecek bir durum yok, her şey yolunda çok büyük ihtimalle.
İhtiyacınız olan yegâne şey sabır…
Fermentasyonun başladığına dair herhangi bir fiziksel belirtinin olmayışı pek çok şeyden kaynaklanıyor olabilir.
Hava kilidinizde hareket yoksa, fermentasyon sonucu ortaya çıkan karbondioksit başka bir yerden, örneğin yerine düzgün yerleşmemiş hava kilidinin yanından ya da yerine tam olarak oturmayan kapağın çevresinden tahliye oluyor olabilir. Bunun bir diğer olası sebebi ise hava kilidinde fazla sıvı bulunmasıdır.
Endişe etmenizi gerektirecek bir durum yok zira bu durum biranızı etkileyecek bir sorun değildir.
Öncelikle hava kilidinizin düzgünce yerleşmiş olup olmadığını ve kapağın olması gereken şekilde yerleştirildiğini kontrol edin. Hava kilidinizdeki sıvı miktarı uygun düzeyde olsun.
Bunlarla ilgili bir sorun göremiyorsanız, muhtemelen fazla acele ediyorsunuz.
Her şeye rağmen çok büyük bir endişe içerisinde olmaya devam ediyor ve bir şeyler yapmadan duramayacağınızı hissediyorsanız, hava kilidinin dip kısmına teflon bant ve kova kapağınızın etrafına streç film sarıp olası kaçağı engellemeyi deneyebilirsiniz.
Bittiyse çayınızı doldurun ve sabırla beklemeye devam edin.