Orval (Klon) Denemesi

Geçen seneki maceraya kaldığım yerden devam ediyorum. Bu sefer daha fazla kaynak araştırdım elbette. Orval aslında @ers in reçetesindeki şekilde başlıyor ama zaman içerisinde onda da değişimler söz konusu.
Geçen sene aşağıdaki reçeteyi hazırlayarak başlamıştım;



Sonrasında Ersoy Abi aşağıdaki yorumu yapmıştı;
Reçete konusunda yapmak isteyeceğim bazı değişiklikler var aslında.
What I can say is that we use two pale malt varieties, one caramel malt and a little bit of black barley.” İki pale malt çeşiti, bir karamel ve biraz kara arpa kullandığımızı söyleyebilirim"
Kara arpa bulmamız mümkün değil sanki, dolayısıyla belki Irish red ale rotasını izleyip sadece renk için çok az kavrulmuş arpa eklenebilir.
İki pale çeşiti pilsner ve pale, karamel malt ise caravienne, bunlar kesin. Orval Fransa kökenli arpa alıp Belçika’da maltlıyor. Dolayısıyla o maltları bulmak mümkün değil. Weyerman’a göre daha düşük modifikasyonlu olduklarını düşünüyorum. Ben Dingemans kullandım ve kesinlikle Weyerman kadar gevrek değildi. Modifikasyon konusunda kesin birşey söylemem doğru olmaz ama Weyerman kadar iyi olmadığı kanısındayım. Bunu taklit etmek için belki biraz munich eklenebilir veya bir çılgınlık yapılıp Hitit malttan medet umulabilir. (Bu maltı hiç kullanmadım yani bu fikir yürütme sadece duyuma dayalı ama sonuçta bu maltın verimliliği tartışmalıysa pekala bu amaçla kullanılabilir.)
Hop varieties used in the boil include those from Germany (Hallertau-Hersbrucker), France (Alsace Strisselspalt) and Slovenia (Styrian Golding), but there’s also a hop from the Yakima Valley in the North West of America used to propel Orval into the 32 IBU territory. “We use Tomahawk in the brewhouse,” says Head Brewer Anne-Françoise Pypaert. “It’s in a small quantity compared to the German hops.”
Bu çok önemli değil aslında ama kaynama otları Hallertau Hersbrucker, Strisselspalt (Bu ikisi aynı zamanda kuruhoplatma otları) Styrian Golding ve az miktarda tomahawk. Eskiden sadece saaz, nispeten yakın tarihe kadar Hersbrucker/styrian kullandıklarını, kuruhoplatmayı styrian ile yaptıklarını okumuştum ama yeni düzen bu. Ayrıca eskiden pancar şekeri kullanılırken, artık düz şurup kullanıyor ve kaynayan mayşenin soğutulmasından sonra ekliyorlarmış.
primary fermentation takes place in large vertical cylinders for 4 days at temperatures between 15 and 22 degrees Celsius.
Ben 19C’de mayalayıp kova içi ısıyı serbest yükselişe bırakmıştım ve 22C civarına çıkmıştı, ama aslında mayalamayı 15C’de yapıyorlarmış.
This slow acting yeast eats sugars which other cultured top fermenting yeasts cannot and not only changes the profile of the beer from a bitter hoppy pale ale to a drier complex wild ale, but it delivers a beer which increases in alcohol over its life-span from 5.9% ABV when it’s bottled to 6.9% ABV given enough time. “In Belgium we put an average of 6.2% ABV on the label of the bottle,” says Philippe. “But in the U.S. and Canada, we have to put 6.9% ABV to keep their governments happy.” Bu yavaş maya (Brett kastediliyor) diğer ale mayalarının sindiremediği şekerleri de yiyerek biranın profilini bol otlu pale aleden daha sek içimli, kompleks bir wild ale’e dönüştürmekle kalmıyor, şişelenme anında 5,9 olan alkol oranını zamanla 6,9’a çıkarıyor. Belçika’da şişe etiketine ortalama değer olarak 6,2 yazıyoruz falan filan."
İşte bu önemli, çünkü malt miktarını etkileyecek bir şey. Hedef ABV 6,2 değil, 5,9.
Bu bilgiler ışığında bir şeyler düşünelim bakalım.

Kaynak yazının tamamını okumak isteyenler için:

Bu arada yukarıda Ersoy Abi’nin verdiği bilgiler ve kaynak dışında incelediğim kaynaklar:

ve reçeteler…

Geçen seneki Reçetem aşağıdaki şekilde olmuştu:

bu reçetede 12 litrelik kısmı ayırıp 4 er litre 2 batch petit orval (birisi brett ledim diğerini şişeledim) diğer 4 litreyi brettlemeden, kalan 20 litreyi ise brettleyerek 2. fermentasyona almıştım.
başlangıçta tat güzeldi ama 1 sene sonra ne olduysa acayip kötü (lağım kokusuna benzer) bir koku oluştu. Bu arada aynı suşla yapılan petit orval de sorun yok.
Bu bilgiler ışığında Ersoy Abi nin daha önce göndermiş olduğu ve içmeye kıyamadığım Orval i sonunda açtım ve şişe dibine biraz mayşe ekleyip hareket etmesini bekledim. amacım tabii ki şişe dibini çoğaltmaktı. Konuyu tek başlıkta çok uzatmamak adına devamını sonraki posta saklıyorum…

16 Beğeni


Renk benim yaptığıma göre daha açıktı, 20 Ebc civarı sanki.
Şişede hareket başlayınca ve erlen dolu olunca elde ne var diye bakındım ve çaydanlık imdada yetişti :wink:

Artık elde koca memlekete yetecek orval blendi var…
En son Ersoy Abi ile konuştuğumda candi-syrup sitesindeki reçeteye bağlı kalma konusunda anlaştıktan sonra renk değerinin 10 ebc de olduğunu görüp incelemeye devam ettim.

Bu arada diğer reçetelere bakmak isteyenler için güzel kaynak ;

Kaynakları araştırdıkça kendi reçeteme karar verdim. Biraz daha ilk üretimlere yakın bir reçete olacaktı ve aşağıdaki şekilde kaynatıldı;


Blend eklendikten sonra alkol oranının 6.5 ler civarında olacağını düşünüyorum.





Gerisi mayaların ve ortamın insafına kalmış…

16 Beğeni

Kapsamlı bir yorumu ileriye saklayarak, şimdilik, aslında @menegin 'in de gayet iyi bildiği bir olguyu hatırlatmakla yetineyim: Orval, ilk fermentasyon sonunda ana mayayı santrifüjle ayırıp, şişelemeyi sadece brett ile yapıyor. Yani elde koca memlekete yetecek brett var. :smiley:

7 Beğeni

Başka bir deyişle @menegin’in bütün ekipmanını kontamine edecek kadar brett var :grinning:. Gerçi iyi birşey mi kötü birşey mi bilemedim. Brett ile de yaşanır herhalde.

Orval’i ayrıcalıklı yapan ilk maya mı, yoksa şişede kullandıkları brett mi acaba?

Bu soruyu “Brett’siz yaşanır mı?” olarak değiştirelim mi? Resmen bağımlılık yapıyor şerefsiz. Figüratif anlamın ötesine geçersek, biz de başlarda çok tırstık bretten ama hiç anlatıldığı gibi değilmiş. İyi ki tanısanız seversiniz diyenlere inanmışız. Ezcümle, hep yaptığınızı yapıp alkali (PBW) temizlik üzeri asit (Starsan) sanitasyon uygularsanız, brettten de tamamen kurtulmuş olursunuz…

Bu tam bir “Takımı bozamıyoruz” sorusu.
Primer maya hakimiyetindeki genç Orval, aynı zamanda kuru hoplatmanın da etkisinde ve çok güzel. Birkaç yıllık Orval’de ise kuruhoptan eser yok ve sahnede brett var. Bu denge, günlük değişimleri anlayamayız herhalde ama haftalık değişimler gösteriyor ve bu bira yaşıyor.

9 Beğeni

Abi ben bunu genişletip STA1 geni diastaticus da ekliyorum. PMBS üzeri sıcak suya ne dayanabilir ki?

5 Beğeni

Ne kadar acayip işler yaparsa yapsınlar sonuçta bunlar ne uzaydan gelme ne gaipten üreme. “Olum bak, git!!” dememize aldırmıyor olabilirler ama sonuçta ölümlü yaratıklar. :sunglasses:

4 Beğeni

Abi bu arada reçete yorumun nedir?

2 Beğeni

Caravienna olmaması biraz düşündürüyor. CaraRed yakın ama bilmem ki. Castle malting’in hiçbir ürününü kullanmadım henüz. Söylemiştin ama unuttum. Netten bakacağıma sana sorayım, Bu crystal, C60’dı, değil mi?
Bir de bu renk işi bir acayip ya. Galiba sonuçta Candysyrup inc doğru söylüyor.
Her hal ve şartta Orval’e yakın ve çok güzel bir bira çıkacağından eminim.
Bir de son not: Manastırda satılan Petit Orval, Bizim Petit’den bayağı daha acı. Anlaşılan aynı şırayı kullanmakla beraber, standart ile petit’yi ayrı ayrı kaynatıp, petit’ye fazladan ot koyuyor; ya da - bu daha mantıklı geliyor bana, aynı şırayı bölüp, standarta candy eklerken, Petit olacak yarıyı şeker eklemeden fermentasyona alıyorlar ve şeker yokluğunda alkol düşerken acılık yükseliyor.

5 Beğeni

evet abi 53-60 arası diyor sitede de.
https://www.alfaasit.com/chteau-crystal-malti
o zaman petit için ayrı bir şey düşüneceğim :slight_smile: çünkü yine bir kısmını bölme niyetim var.

2 Beğeni

E işte, aynı şeyi yap. Yani yaptıklarını düşündüğüm şeyi demek istedim, çünkü kesin bir bilgi yok o konuda ama, sana da mantıklı gelmiyor mu? Şurubu kaynatma sonunda eklediklerini biliyoruz.
Şıranın tamamı kaynatılır, Standart olacak bölüme onun hacmine göre şurup eklenir; petit olacak bölüme ise 4,2 hedefine göre şeker eklenip eklenmeyeceği; eklenirse ne kadar ekleneceği, eklenmeyecekse fazladan sulandırma da gerekip gerekmeyeceği hesaplanıp ona göre davranılır. Ana malt ve şurup PPG’lerine bakarak kafadan hızlı bir oranlamayla, şekerle 5,9 olan hedef ABV’nin şekersiz aşağı yukarı Petit ABV’sine ineceğini hesaplıyorum.

3 Beğeni

kaynattığım için mecburen haricen su ekleyeceğim. ama o suyun içine üzerine kaynar su eklediğim ş.otunu koyup acılığı arttırabilirim diye umuyorum.

3 Beğeni

Doğru ya! Nedense ben bir an henüz kaynatılmadı gibi düşündüm. Petit normalde taze içilen bir bira - zaten sadece manastırda ve sifondan çekilerek satılıyor. - ve brett eklendiğini sanmıyorum.
Gerçi Brett’imiz bol ve istersek yağı bol bulmuş arap gibi takılabiliriz ama bu da aklında bulunsun.

6 Beğeni

Hem @menegin’in detaylı anlatımı, hem de @ers’in destekleyici cevaplarıyla zenginleşen bu konu bende de benzer bir bira yapma hevesi uyandırdı. Orval’e ne kadar benzetirim bilemiyorum. Ama icabında brett’e feda edebileceğim bir set ekipmanım mevcut. Herhalde şimdikinden iki sonraki partinin reçetesi trappist olacak. Umarım yutulur birşeyler çıkar ilk seferde.

4 Beğeni

Şu ana kadar brett kullananlar arasında bir şeyler feda etmek mecburiyetinde kalan olmadı hocam.
Çok korkacak bir durum olmadığı kanısındayız biz.

5 Beğeni

Çok çekinilecek bir durum yok aslında, öyle olsa şarap yapanların evleri barkları kalmazdı. İçiniz rahat etmezse tek kullanımlık damacanalardan alıp brett kısmını ona kurabilirsiniz. Yoksa çamaşır suyu, pms, kaynar su gibi alternatiflere pek dayanamazlar.

4 Beğeni



Ersoy Abi ile konuştuktan sonra dry hop u tamamen iptal edemesem de 75 gr (55 celeia, 20 hersbrucker) olarak değiştirdim. Aslında tam dryhop denemez. Zoom buluşmasında @ozturkhuso ş.otunu kavanoza koyup üzerine 80 ⁰C de bir miktar su ekleyerek hem aromanın geçişini hem de sanitasyon kısmını daha arttırabileceğimiz bilgisini paylaşınca ve bunu deneyip pale ale den verim de alınca bu şekilde yarı hop tea, yarı dry hop yaptım. 5 dk sonra kovaya alıp 1.fermente kovasından ikinciye aktarma yaptım. Şu an 14 ⁰C de bekliyor. Duruma göre 10-14 gün sonra bir kısmını petit orval olarak şişeleyip, kalanını da orval şişe dibi ile buluşturarak 3.fermentasyona alacağım.

9 Beğeni

Dün 3 litrelik kısmını ayrı fermentere alıp üzerine 1.5 litre su ilave ettim ve orval şişe dibinden çoğalttığım brettten ekledim.
Yine 3.5 litrelik kısmına 1.75 litre su ilave edip o şekilde şişeleme yaptım.


Kalan yaklaşık 22.5 litrelik kısmı ayrı fermentere alıp yine orval şişe dibinden çoğalan brettten ilave ettim.

Bundan sonraki süreç, beklemek…

8 Beğeni

Gıdanın beklemeyeceğini iddia eden arkadaşlar da var lakin.

1 Beğeni

Bu 22.5 litrelik kısmı kaç litrelik bir kovaya ya da şişeye koydun? Hava boşluğu kaldı mı örneğin?

2 Beğeni