Elimdeki en büyük tencere 4 litre hacme sahip. Yeni bir tencere veya kazan alacak durumum yok. 33 litrelik musluklu fermantasyon kovam, 2 adet 19 litrelik damacanam, 2 adet 5 litrelik cam kavanozum var.
İnternette mini-biab, maxi-biab gibi metodlarla ufak miktarda mayşeleme ve fermantasyon yapanları görüyorum. Hem aynı birayı uzun süre içmemek hem de farklı şeyler deneyebilmek amacıyla 8-10 litrelik biralar kurmak istiyorum.
4 litrelik tencereyle bunu nasıl yapabiliriz? Reddit’te yoğun malt özü kaynatıp daha sonra suyla açarak istediğim hacmi ve og’yi elde etmemi öneriyorlar. Bu tarz uygulamalar yapanlar var mı?
Siz iyisi mi fazla zaman kaybetmeden 20lt bir silindir tencere alın, Evet şu anda bu hacimde bir tencere 1000 tl civarı ama emin olun bu fiyatlar burda da durmayacak. Ben iki sene önce 350 tl gibi almıştım.
Ben de hem jet 30, hem de musluk taktığım 20 litrelik tencerem var, 20 litreliği daha çok kullanıyorum. 20 litrelikle 10-12 lt’lik kurulumlar rahatlıkla yapılabiliyor. 20 litre ocak üzerinde çalışılabilecek, en büyük hacimken (bence), aynı zamanda yaptığınıza değecek miktarda (20 şişe bira) kaynatma yapacağınız en küçük hacim .
Dediğiniz gibi yoğun malt özü kaynatıp suyla açabilirsiniz ama bir kaç sorunla karşılaşacaksınız,
Yoğun bir mayşe demek (1/2 malt su oranı gibi) malt yatağı çok sıkışık olacağından dolayı çok düşük bir verim demek. Bence bu oran en az 1/4 ve üzeri olmalı (çok yüksek alkol gibi uç denemeler haricinde) Zaten az bir hacimle çalışılacağından düşük verim hiç de avantajlı olmaz.
Eğer fazla kaynatıp yoğunluğu artırmak yoluna giderseniz uzun süre kaynamadan dolayı biranın tadında ve renginde istenmeyen sonuçlara yol açabilirsiniz.
Yine seyreltmedeki bir başka sorun IBU değerini su ekledikten sonra tutturabilmek. Bununla ilfili hesaplayıcılar var mı bilemiyorum.
4 litrelik bir tencerede benim aklıma gelen en pratik yöntem mayşeleme bittikten sonra başka bir kaba süzüp kalan posanın üzerine tekrar sıcak su ekleyip bir parti daha mayşelemek ve onu da süzüp (iki partide de yağmurlama yapmıyoruz) ikisini birleştirerek kaynatmaya girmek.
Aslında yapılan parti gyle ama iki ayrı bira yerine bir bira çıkıyor. Bu noktada muhtemelen OG hesabı tutmayacak ama bir iki seferde deneyimle o da çözülebilir sanırım.
Bu yöntemde ilk başta hacim ve yoğunluğu öngöremediğimiz için IBU hesaplamalarını kaynama başlangıcında litre ve OG bilgilerini uygulamaya girerek net olarak yapabiliriz.
Bir opsiyon da buharlaşma kaybını en aza indirmek için eğer stil uygunsa 1 saat yerine 30 dk kaynatmak.
Aklıma gelenler bunlar, umarım yardımcı olabilmişimdir.
Bu noktada bence kararı bu kadar uğraş ve riski almalı mı yoksa ekipman değiştirmeli mi şeklide vermek lazım. Evet ekipman bir maliyet ama emek ve uğraş süresi de bir maliyet.
Ben işe ilk başladığımda 7 lt düdüklü tencere ile yapmıştım. Ondan çıkan ürün 5 lt petlere sığıyordu. Fakat bu şekilde çıkan ürün 8-10 şişe olunca emek/sonuç ilişkisi olumsuz göründü. Akabinde 20 lt tencereye geçince çıkan ürün 13 lt civarı olunca elimdeki 33lük fermentör atıl kaldı. 16 ltlik orta boy fermentör alarak ekipmanların hepsini birbirine uyumlu hale getirdim.
19 lt damacana iş görür mü, görür fakat gün gelecek musluksuz olması canınızı sıkacak, ağzı dar olması işinizi zorlaştıracak vs.
Bence fiyatlar makul seviyeleri iyice aşmadan -ki zaten aştı- daha orta karar bir ekipman toplamayı değerlendirin.
8L - 10L biralar yapmak aslında beni rahatsız etmiyor. Aynı birayı uzun süre içmektense ufak ufak farklı reçeteler denemek benim için daha heyecan verici. Üstelik düşük IBU değerleriyle ilgili bir sorunum yok zira daha az bitter daha çok aroma içeren, dry hopped biraları seviyorum. Bitter tatlar çok önemliyse de, Reddit’te ve yabancı forumlarda insanlar “hop tea” hazırlayarak ya da şerbetçiotu özütleri ekleyerek bunu elde ettiklerini söylüyorlar.
4L tencere ile tüm bunları yapmanın zorlayıcı olduğunun farkındayım. Fakat gerçekten bir tencere ya da kazan alma şansım yok. Tam tahıla heves edip sırf bu sebeple vazgeçen birçok insan olduğunu biliyorum. Her mutfakta bulunabilecek günlük malzemelerle bu işi yapmanın bir yolunu geliştirmek benimle birlikte birçok kişi için çok makbule geçecektir
İlk deneme için, örneğin 8L bir kuruluma yönelik reçete geliştirmeme yardım eder misiniz? Hatta bunu ayrı bir başlıkta da yapmak faydalı olabilir. Hem forumdaki tecrübeli arkadaşlar için de zihin egzersizi olur
Ne yazık ki böyle bir hacimle hiç çalışmadım, bu nedenle yapabileceğimiz en mantıklı şey bir başlangıç hesabı yapıp geri kalan süreci biraz deneme yanılma ile geçirmek, bu sırada yapılan her işlemi ölçmek ve kaydetmek, gerekirse sonuçları yeniden değerlendirip hesapları güncellemek. Biraz tecrübe istiyor tabi ama bir kere yapılınca sonraki reçetelerde büyük kolaylık sağlayacak.
Böyle bir deneme için tek malt ve şerbetçiotu kullanmak en iyi sonucu verecektir.
Şöyle başlayabiliriz bence,
3,2 litre başlangıç suyu
700 gram pale malt
60 dk mayşeleme
Süzüp hacim ve yoğunluk ölçümü alalım.
Posaya yine su ekleyip (aldığı kadar su) 30-45 dk mayşeleme yapalım ve süzelim.
Mayşeleme sonu yine ölçümleri alalım ve iki şerbeti birleştirim hacim ve yoğunluk ölçüp yine kaydedelim.
Kaynatmaya başlayınca bir hesaplayıcı yardımıyla ibu hesabını yapıp otları ayarlamak lazım. Elimizde fazla şerbet varsa, tencereye sığmıyorsa kaynatırken buharlaşmayla azaldıkça üzerine eklenebilir.
En son soğutma ve fermentasyon.
Dediğim gibi deneyerek ne olacağına bakmak lazım ama 4 litrelik bir kaynamadan alacağınız, 3-4 saat emeğin sonunda max 6 şişe bira olacak. Eğer OG fazla çıkarsa fermentöre su eklemek de bir opsiyon tabi.
Çizilmesi durumunda gıdaya zararlı bileşenlerin bulaştığı söylenir hep. Onun için alüminyumu zararlı bulan bir grup vardır. Özetle; Alüminyum konusunda iki farklı grup vardır:
Aluminum is a good choice for brewpots and actively heated mash/lauter tuns. It has high heat conductivity, which helps prevent hot spots and scorching of the wort or mash, and is less expensive than stainless steel. The aluminum alloys most commonly used for cookware are alloys 3003 and 3004, which have very high corrosion resistance. Under the conditions of temperature and pH (4 to 8.5) normally encountered in brewing, aluminum (by itself) will not corrode and should not contribute any metallic flavor to your beer. However, when using aluminum for a brewing pot, do not clean the metal shiny bright between uses, or you may get a metallic off-flavor. Like all metals, aluminum depends on a passive surface oxide for corrosion resistance, and scouring the metal shiny bright will remove the passive film. Allow it to grow dull and gray with use. To encourage a passive film in a brand new pot, wash it thoroughly, dry it thoroughly, and then put it in your oven (dry) at 350° F for about 10 minutes. This will help the anhydrous oxide layer to thicken. To clean aluminum, I recommend percarbonate-based cleaners like Straight-A and PBW, or unscented dishwashing detergent like Ivory. Do not use bleach, because it can cause pitting of the aluminum
John Palmer kitabından bir alıntı …
Özetle ısıya maruz bırakarak , kazanın iç bölümünde koyu renkli bir tabaka oluşturulup kullanılır diyor, siz yine de kendi araştırmanızı yapın.
Ben bütçe kısıtınız nedeniyle size en uygun alternatifi paylaştım.
Sanki forumdan birisi kullanıyordu buna benzer bir kazan ama hatırlayamadım, görünce kendisi tecrübesini aktarır.
Ben baya tatmin oldum esasen. Kullanılacak temizlik malzemelerine ve yöntemine, ayrıca saklama koşullarına dikkat etmek gerekiyor anladığım kadarıyla.
Pbw, çamaşır suyu, aşındırıcı vb malzemeler uygun değil. Azaldıkça koruyucu katmanı yeniden oluşturmayı da tavsiye ediyorlar.
Çeliğe göre dayanıksız ve ısıyı mıhafaza etme kapasitesi daha düşük. Üstesinden gelinemeyecek problemler gibi gözükmedi bana.
Bahsedilenin aksine alüminyum oldukça güvenli bir metal, hakkında anlatılan çoğu şey bilimsel altyapısı olmayan abartılı yalan-bilim söylenceler. Sadece uzun süreli çok asitli ortamlarda, amfoter bir metal olduğu için yine aynı zamanda çok alkali sıvılarla temasa uygun değil. Burada çok asitli derken ph 3-2,5 gibi limon sirke ekşiliği gibi düşünün. Alkali derken kostik alkali aşındırıcılar aklınıza gelsin. Biz bu sınırların yakınına bile ulaşmıyoruz mayşeleme yaparken.
Evet gerçekten öyleymiş. Çeliğin biracılıkta daha popüler olmasının sebebi daha dayanıklı olması, ısıyı muhafaza kapasitesi ve çamaşır suyu vs ile yıkama seçeneklerinin daha çeşitli olması galiba. Özetle, anladığım kadarıyla, çeliği kullanmak daha rahat, alüminyum biraz daha dikkat gerektiriyor. Fakat gerekli özeni gösterince sağlık açısından bir problem çıkmayacağını anlıyorum.
